Mijn geschiedenis met dans en beweging is lang en bestrijkt een breed palet. Vanaf mijn 19de geef ik les aan groepen en deze reis begint in de sportschool als aerobic instructrice. Na zeven jaar is het niet meer te combineren met mijn grote liefde tango en vervolg ik mijn weg als tangodocente. Door steeds intensievere training, verdiepen in techniek en lichaamsbewustzijn wordt langzaam de taal van mijn lichaam wakker. Na een ongeluk in 2004 komt er een nieuwe leermeester in mijn leven; p-ij-n. De Feldenkrais Methode opende de poort naar verlichting of liever gezegd verzachting.
Speurend naar de diepere boodschap van het ongeluk bleken blessures of verwondingen door mijn leven heen vaak hetzelfde gebied en dezelfde zijde van mijn lichaam te treffen. Door gericht te zijn op het verleggen van mijn fysieke grenzen (zelfs na het ongeluk) kon ik niet vergeestelijken wat op een dieper niveau om mijn aandacht vroeg. Dit proces zou volledig openbloeien na het loslaten van tango.
Het werd mij duidelijk dat wat zich vanuit een grondhouding van 'controle' en 'sterk zijn' in het fysieke lichaam had opgebouwd, eerst weer terug mocht vloeien naar openheid en zachtheid. En de wilskracht die was ingezet om het leven naar de hand te zetten, nu te kanaliseren ten dienste van het Hart. Zo laaide het vuur in mijn bekken weer op en herstelde de verbinding tussen Hart en Baarmoeder. Het Zelf kan in- en uitstromen en het lichaam vullen met aanwezigheid. Een relatie die ik koester en voed met aandacht en ritueel.
De dans is teruggekomen in een andere vorm. De Het Heru Healing Dance is in 2013 op mijn pad gebracht en heeft met haar zachte, cirkelende en fluïde bewegingen in de eerste plaats mijn eigen proces ondersteund en nieuwe mogelijkheden geopend.
Heling betekend niet altijd genezing. De dieperliggende gronden zijn geheeld en dit heeft ook de relatie met het lichaam verandert, verzacht, waardoor pijn een andere toon heeft gekregen. Er leeft in mij een diep besef dat alles verbonden is. En p-ij-n is de Wijsgeer die mij toont wat mijn aandacht vraagt, waar de grens en waar de balans ligt.
"What I’m after isn’t flexible bodies, but flexible brains. What I’m after is to restore each person to his human dignity."
~ Moshe Feldenkrais
Bij de Feldenkrais methode staat niet toning en stretching centraal, maar ontspanning, introspectie en lichaamsbewustwording. Luisteren of speuren naar wat er innerlijk leeft, zonder waardeoordeel. Het werk van Moshe Feldenkrais laat je via het lichaam gewaarworden hoe alles met elkaar verbonden is. De serie oefeningen rond 'The Pelvic Clock', oftewel de bekkenklok, laten dat misschien wel het meest van allen gelden. De oefeningen gebruik ik niet alleen om te ontspannen, blessures en nek, schouder of rugklachten te verlichten of zelfs verhelpen.
Ook in coachsessies is het een mooie manier om iemand ervan bewust te maken dat onze 'patronen' in alles aanwezig zijn; in de grote cirkels als ook in de kleine cirkels. Zoals de radertjes aan de binnenkant van een oud klokwerk haken ze op elkaar in en zetten elkaar in beweging. Werk je met een kleine cirkel dan heeft het effect op de grote cirkel en andersom. Om tot andere keuzes te komen is het niet altijd nodig bij de grote thema's te beginnen.
Graag deel ik de oefening 'The Pelvic Clock' zoals ik deze in de basis heb geleerd. Onderaan de pagina vind je een link naar een video waarin een Feldenkrais instructeur je door de oefening heen kan leiden. Hij biedt daarin nog enkele speelse alternatieven. Doe het rustig aan. Tussentijdse rust en navoelen is evenzo belangrijk als het uitvoeren van de bewegingen. Ben je onder behandeling en/of zijn er chronische klachten overleg dan eerst met je behandelaar of deze oefeningen passend zijn voor jou. Beschik je over een yogamatje dan is het fijn om deze te gebruiken.
"Life is movement, without movement there can be no life”
~ Moshe Feldenkrais
De Bekkenklok :: Feldenkrais Methode
- Ga comfortabel staan en observeer de relatie tussen je bekken en je voeten. Voelt het bekken zich gebalanceerd over de voeten of is het op de een of andere manier gekanteld? Begin met het maken van zachte cirkels met je bekken, kantel je bekken naar voren, dan naar links, dan naar achteren en dan naar rechts. Observeer waar deze beweging soepel en comfortabel is en waar het moeilijker is. Probeer een aantal cirkels in de tegenovergestelde richting. Loop ten slotte een beetje rond in de kamer en merk op hoe je bekken en je heupen bewegen terwijl je loopt.
- Ga op je rug liggen met je benen uitgestrekt en je armen langs je zijden, met je handpalmen naar de grond gericht. Neem een paar minuten om te ontspannen, om te observeren welke gedachten door je hoofd gaan, om op te merken wat je emotionele toestand is, en om een idee te krijgen van hoe je je lichamelijk voelt. Let op je ademhaling en merk op welke delen van je lichaam bewegen met de adem. Observeer hoe je op de grond ligt. Welke lichaamsdelen staan daadwerkelijk in contact met de vloer? Lig je symmetrisch of zijn er verschillen tussen je linkerkant en je rechterkant? Besteed bijzondere aandacht aan de manier waarop de achterkant van je bekken en de kleine holling van je lage rug zich verhouden tot de vloer.
Voer de volgende bewegingen rustig en ontspannen uit. Zonder de noodzaak om enig resultaat te bereiken. Herhaal elke beweging zo vaak als je wilt. Vermijd rekken en overbelasting of doorgaan tot het punt van vermoeidheid. - Buig beide knieën en plaats je voeten op de grond ongeveer op heupbreedte van elkaar. Stel je voor dat de achterkant van je bekken op een grote, ronde klok ligt. De klok is zo gericht dat 12 uur in de richting van je hoofd is en 6 uur in de richting van je voeten. De achterkant van je bekken rust op het midden van de klok. Begin je bekken voorzichtig en langzaam te bewegen tussen 12 uur en 6 uur. Verplaats je bekken naar 12 uur, de holling van de onderrug drukt nu meer in de vloer en het staartbeen wijst meer omhoog. Om naar 6 uur te gaan, vergroot je de holling in de lage rug en druk je het staartbeen meer in de vloer. Herhaal deze beweging een paar keer, let op hoe de rest van je lichaam reageert.
- Begin nu te bewegen tussen 3 uur en 9 uur door je bekken een beetje naar links te kantelen voor 3 en een beetje naar rechts voor 9 uur. Ga niet te ver, want de klok is cirkelvormig, dus de grootte van de bewegingen moet overeenkomen met de grootte van de bewegingen tussen 12 en 6. Stel je zo levendig mogelijk voor waar de cijfers van de klok zijn. Houd je knieën min of meer naar het plafond gericht, zodat de beweging zich voornamelijk in de heupgewrichten bevindt. Voel hoe het contact dat je bekken maakt met de vloer verandert wanneer je het bekken naar links en rechts kantelt.
- Ga na een korte rust verder met de beweging tussen 12 uur en 6 uur, en merk eens op of je hoofd reageert op de beweging. Stop en stel je voor dat de achterkant van je hoofd ook rust op een cirkelvormige klok die is georiënteerd in dezelfde richting als de klok waarop de achterkant van je bekken rust. Om naar 12 uur te gaan, breng je je kin naar het plafond en vergroot je de holling achter in je nek. Om naar 6 uur te gaan, breng je je kin naar je borst en verminder je de holling achter in je nek. Beweeg je hoofd voorzichtig tussen deze twee punten en merk op of een van de bewegingen wordt overgebracht op je bekken. Begin met het opzettelijk bewegen van je bekken tussen 12 en 6, zodat je hoofd kan volgen. Zodra deze relatie goed is ingeburgerd, probeer je de beweging een beetje sneller te doen. Rust vervolgens met je benen gestrekt.
- Buig je knieën opnieuw en plaats je voeten op de grond. Ga naar de 12-uurs positie door je onderrug te ronden en je staartbeen van de grond te tillen. Stel je voor waar 1 uur zou zijn en begin te bewegen tussen 12 en 1 en weer terug. Na een paar herhalingen, begin je te bewegen van 12 naar 2, en dan van 12 naar 3. Neem een korte rustpauze en begin dan te bewegen van 12 uur naar 4 uur, dan van 12 naar 5 en voltooi dan de halve cirkel op de linkerkant van de klok met de beweging van 12 naar 6. Merk op welke delen van de halve cirkel soepel en cirkelvormig zijn en waar de beweging schokkerig is of een andere vorm aanneemt. Beweegt je hoofd ook mee met de beweging van je bekken? Rust en observeer eventuele verschillen tussen je linkerkant en je rechterkant.
- Buig je knieën opnieuw en plaats je voeten op de grond. Verplaats je bekken van 12 uur naar 11, van 12 naar 10, enz. En herhaal zo de verkenning van de halve cirkel aan de rechterkant, dus tegen de klok in. Is het makkelijker of moeilijker dan de linkerkant van de cirkel? Rust en observeer eventuele verschillen tussen je rechterkant en je linkerkant.
- Begin na de rust met het verkennen van de halve cirkel aan de linkerkant met je hoofd, ga van 12 naar 1, 12 naar 2, enz. Breng je aandacht naar je ribbenkast zodat het kan verzachten en merk eens op of dit je bekken helpt te reageren op de beweging van je hoofd . Pauzeer en doe dan de rechterkant van de cirkel met je hoofd.
- Besteed een paar minuten aan cirkels in kloksgewijze richting met je bekken, kan je hoofd cirkels in dezelfde richting kan maken. Beweeg heel langzaam en ontspannen, probeer opnieuw en kijk of het lukt om de beweging vloeiender en meer cirkelvormig te maken. Probeer na een korte rust enige cirkels tegen de klok in. Zijn de verschillende delen van de cirkel gemakkelijker of lastiger wanneer je deze richting op gaat?
- Probeer na het rusten met je hoofd en bekken cirkels in tegenovergestelde richting te laten maken. Dit is voor een heleboel mensen niet eenvoudig, dus doe het het speels en maak je niet druk over het resultaat. Begin op 12 uur en breng je bekken naar 1 en je hoofd naar 11 en ga zo verder. 'Verdwaal' je in de bewegingen... begin rustig opnieuw op het punt waar je gebleven was. Probeer het met de klok mee en ook tegen de klok in.
- Ga vervolgens uitgestrekt op de vloer liggen en observeer; Hoe adem je nu? Wat is je emotionele toestand en waar denk je aan?
- Rol langzaam op je zij en ga rechtop zitten en kom dan tot stand. Hoe is je bekken nu gebalanceerd over je voeten? Begin opnieuw met het maken van zachte cirkels met je bekken en merk eens op of deze beweging sinds het begin van de les is veranderd. Loop eens door de kamer en merk op hoe je bekken en je heupen nu bewegen terwijl je loopt.
Video
Links
Art: Womb of Rebirth, Meraki Labbé